Geldigverklaring van de verkiezingen

Volgens het algemeen principe spreekt in België elke verkozen vergadering zich uit over de regelmatigheid van de verkiezing en controleert zij de verkiesbaarheid van haar leden. Voor de gemeenteraadsverkiezingen werd evenwel een andere procedure bepaald. Hier is het Rechtscollege bevoegd.

Het Rechtscollege

Het Rechtscollege doet uitspraak over de bezwaren die door de kandidaten ingediend werden i.v.m. de gemeenteraadsverkiezingen en beslist over de geloofsbrieven van de verkozenen en van de plaatsvervangers; het rechtscollege kan van ambtswege hun verkiesbaarheid nagaan en de volgorde van hun verkiezing wijzigen.

De nieuwe gemeenteraden treden pas in functie nadat het bezwaar verworpen werd of na het verstrijken van de termijn voor de indiening van de bezwaren. Het Rechtscollege kan een verkiezing enkel annuleren wanneer de vastgestelde onregelmatigheden de verdeling van de zetels onder de verschillende lijsten zouden kunnen hebben beïnvloed en doet uitspraak binnen 30 dagen na de indiening van het bezwaar. De onregelmatigheden die geen invloed gehad hebben op de uitslag en de onregelmatigheden die geen verschillende verdeling van de zetels tot gevolg gehad hebben, geven geen aanleiding tot de ongeldigverklaring van de verkiezing.

Elk bezwaar dient binnen 10 dagen na de datum van het proces-verbaal van de verkiezing schriftelijk te worden ingediend, met vermelding van de identiteit en de woonplaats van de verzoeker.

Het Rechtscollege kan ambtenaren (bijvoorbeeld één van de leden) eveneens belasten met een onderzoek ter plaatse; er kunnen getuigen worden verhoord.

Als er geen bezwaar ingediend wordt, worden de verkiezingen als geldig verklaard beschouwd en het Rechtscollege gaat enkel na of de verdeling van de zetels onder de verschillende lijsten correct is, evenals de volgorde volgens dewelke de effectieve leden en de plaatsvervangers verkozen werden. De uitslag van de verkiezing zoals die werd afgekondigd door het hoofdbureau, wordt definitief 75 dagen na de dag van de stemming.

De Raad van State

De Raad van State doet uitspraak in hoger beroep over de beslissingen van het Rechtscollege. Alle personen aan wie kennis werd gegeven van de beslissing kunnen een beroep instellen binnen 8 dagen na de kennisgeving van de beslissing of van de ontstentenis van beslissing van het Rechtscollege; het beroep kan eveneens worden ingesteld tussen de uitspraak van de beslissing en de kennisgeving ervan.Het verzoek wordt per aangetekende brief aan de Raad van State gericht. Het beroep bij de Raad van State heeft enkel een opschortende uitwerking wanneer de beslissing van het Rechtscollege de verkiezing annuleert of de zetelverdeling wijzigt. Deze regeling werd uitgewerkt om louter vertragende beroepen te vermijden, die enkel tot doel hebben de installatie van de gemeenteraad te verhinderen.De ingeroepen middelen dienen vóór de bestendige deputatie door dezelfde verzoeker te zijn ingeroepen. Er mag van deze regel enkel worden afgeweken wanneer het gaat om een middel van openbare orde of wanneer de verzoeker aantoont dat hij niet in staat was om dat middel in te roepen omdat hij van de feiten, die aan de basis liggen van dit middel, geen kennis kon hebben.

Er kunnen nieuwe elementen (feitelijke elementen) aangevoerd worden om de middelen (rechtsgrondslag) te staven.

De Raad van State kan eveneens in hoger beroep middelen in overweging nemen, die door het Rechtscollege als onontvankelijk beschouwd werden.